გერმანული გრამატიკა/არსებითი სახელის მრავლობითი რიცხვი

ქართულისგან და ევროპული ენების უმრავლესობისგან განსხვავებით, გერმანულში არსებითი სახელის მრავლობითი ფორმის წარმოქმნა ცოტა რთულად ხდება.

განასხვავებენ მრავლობითის წარმოქმნის 4 ძირითად ტიპს:

  1. -e სუფიქსით (ხანდახან უმლაუტით)
  2. -(e)n სუფიქსით (ყოველთვის უმლაუტით)
  3. -er სუფიქსით (ყოველთვის უმლაუტით)
  4. უსუფიქსოდ, არსებითი სახელის ფუძის უცვლელად ან უმლაუტის დამატებით.
  5. არატიპიური სუფიქსით S

-e სუფიქსით

რედაქტირება

-e სუფიქსით მრავლობით ფორმას აწარმოებენ

ა) მამრობითი სქესის არსებითი სახელების უმეტესობა და საშუალო სქესის ბევრი ერთმარცლიანი სახელი.

der Tad - die Tage
der Abend - die Abende
das Tier - die Tiere
das Pferd - die pferde

ბ) მდედრობითი სქესის შემდეგი არსებითი სახელები:

die Stadt - die Städte
die Wand - die Wände
die Hand - die Hände
die Bank - die Bänke
die Kraft - die Kräfte
die Nacht - die Nächte
die Gans - die Gänse
die Maus - die Mäuse
die Braut - die Bäute
die Nus - die Nüse
die Frucht - die Früchte

(e)n სუფიქსით

რედაქტირება

-(e)n სუფიქსით მრავლობით რიცხვს შემდეგი კატეგორიების არსებითი სახელები აწარმოებენ:

ა) მდედრობითი სქესის არსებითი სახელების უმეტებოდა. თუ არსებითი სახელი -in სუფიქსით მთავრდება, მაშინ n ორმაგდება:

die Frau - die Frauen
die Blume - die Blumen
die Tafel - die Tafeln
die Freundin - die Freundinnen
die Schulerin - die Schulerinnen

ბ) მამრობითი სქესის სუსტი და განსაკუთრებული ბრუნვის არსებითი სახელები.

der Junge - die Jungen
der Mensch - die Menschen
der Name - die Namen

გ) საშუალო სქესის შემდეგი არსებითი სახელები:

das Auge - die Augen
das Ohr - die Ohren
das Bett - die Betten
das Hemd - die Hemden
das Verb - die Verben
das Herz - die Herzen
das Insect - die Insecten
das Interesse - die Interessen
das Ende - die Enden

er სუფიქსით

რედაქტირება

er სუფიქსით და უმლაუტით მრავლობით რიცხვს აწარმოებენ შემდეგი ტიპის არსებითი სახელები:

ა) საშუალო სქესის არსებით სახელთა უმრავლესობა

das Kind - die Kinder
das Volk - die Völker
das Dorf - die Dörfer
das Bild - die Bilder

ბ) მამრობითი სქესის შემდეგი არსებითი სახელები:

der Mann - die Männer
der Wald - die Wälder
der Rand - die Ränder
der Got - die Göter
der Mund - die Münder
der Geist - die Geister
der Stauch - die Stäucher
der Wurm - die Würmer
der Irrtum - die Irrtümer
der Reichtum - die Reichtumer
der Leib - die Leiber

უსუფიქსო

რედაქტირება

სუფიქსის გარეშე მრავლობით რიცხვს აწარმოებენ შემდეგი ტიპის არსებითი სახელები:

ა) მამრობითი და საშუალო სქესის არსებითი სახელები დაბოლოვებებით -er, -el და -en, აგრეთვე მოფერებითი სუფიქსებით -chen და -lein, ასევე ge-თი დაწყებული -e-თი.

der Garten - die Gärten
der Vater - die Väter
der Mantel - die Mäntel
das Mädchen - die Mädchen
das Buchlerin - die Buchlerin
das Gebäuele - die Gebäuele

ბ) მდედრობითი სქესის მხოლოდ ორი არსებითი სახელი:

die Mutter - die Mutter
die Tochter - die Tochter

არატიპიური სუფიქსი S

რედაქტირება

არატიპიური სუფიქსით s მრავლობით რიცხვს აწარმოებენ უმეტესად უცხოური წარმოშვების არსებითი სახელები:

der Park - die Parks
der Klub - die Klubs
das Auto - die Autos
das Kino - die Kinos
das Foto - die Fotos
das Sofa - die Sofas

სხვა შემთხვევები

რედაქტირება

ა) -um და -ium-ზე დამთავრებული არსებითი სახელები მრავლობით რიცხვში კარგავენ -um და -ium სუფიქსებს და იმატებენ -en სუფიქსს.

das Museum - die Museen
das Auditorium - die Auditorien

ბ) -nis-ზე დაბოლოებული არსებითი სახელები მრავლობითი ფორმის წარმოებისას იორმაგებენ s-ს და იმატებენ e-ს.

die Kenntnis - die Kenntnisse
das Ergebnis - das Ergebnisse

გ) არსებითი სახელები სუფიქსით mann მრავლობით რიცხვში mann-ის მაგივრად იმატებენ leute-ს ან männer-ს.

der Kaufmann - die Kaufleute
der Fachmann - die Fachleute
der Seemann - die Seemänner

დ) ზოგიერთი არსებითი სახელი მრავლობით ფორმას ზემოთ მოყვანილი წესებისგან დამოუკიდებლად აწარმოებს:

der Rat - die Ratschläge
der Ban - die Bauten
der Dank - die Danksagangen
der Stock - die Stockverke
der Band - die Bände (ტომი)
das Band - die Bande (კავშირი)
das Band - die Bänder (ბაფთა)
der Bauer - die Bauer (გლეხი)
das Bauer - die Bauer (გალია)
die Bank - die Bänke (გრძელი სკამი)
die Bank - die Banken (ბანკი)
der Leiter - die Leiter (ხელმძღვანელი)
die Leiter - die Leitern (კიბე)
der See - die Seen (ტბა)
die See - die Seen (ზღვა)
der Tor - die Toren (გიჟი)
das Tor - die Tore (ჭიშკარი)
der Stock - die Stockverke (სართული)
der Stock - die Stocke (ჯოხი)
der Straus - die Strause (სირაქლემა)
der Straus - die Sträuse (თოვლი)
das Wort - die Wörter (სიტყვა)
das Wort - die Worte (გრძელი, წარმოსათქმელი სიტყვა)