ნაგებობების გაანგარიშება სეისმომედეგობაზე არაწრფივი სტატიკური მეთოდის ანუ Pushover გამოყენებით: განსხვავება გადახედვებს შორის

შიგთავსი ამოიშალა შიგთავსი დაემატა
ხაზი 116:
Pushover-ით გაანგარიშებაში ძირითადად არსებობს შემდეგი 2 ტრადიციული მეთოდი: უნარის სპექტრის მეთოდი ATC-40 (Applied Technology Council) და გადაადგილების კოეფიციენტის მეთოდი FEMA-273/356/440 (Federal Emergency Management Agency).
 
მთავარი განსხვავება ამ მეთოდებს შორის მდგომარეობს საძიებო-თარგეტtarget გადაადგილების გამოთვლაში.
 
აღნიშნული მეთოდები ერთიდაიგივე ბიჯებისგან შედგება, ისინი ერთმანეთისგან მხოლოდ ქცევის დონის შესაბამისი საანგარიშო მიწისძვრით გამოწვეული მაქსიმალური საძიებო სეისმური გადაადგლებისგადაადგილების ე.წ. თარგეტtarget გადაადგილების განსაზღვრის პროცედურით განსხვავდება. Pushover-ის ბიჯებია:
# დატვირთვების შერჩევა
# უნარის მრუდის აგება
ხაზი 137:
ჰორიზონტალური ძალების განაწილება შენობის სიმაღლეში შემდეგი სქემებიდან შეირჩევა:
 
1.# ძირითადი ფორმის მიხედვით განაწილება: ;
2.# ექვივალენტური ჰორიზონტალური ძალის მიხედვით განაწილება:<br />;
 
# რეაქციის სპექტრით გაანგარიშებიდან მიღებული ძალების განაწილების მიხედვით;
:: S<sub>j</sub>=m<sub>j</sub>φ<sub>j1</sub>
4.# “თანაბარი” განაწილება: ;
 
5.# მოდალური განაწილება:;
სადაც m<sub>j</sub> არის მასა, φ<sub>j1</sub> არის ძირითადი ფორმის მდგენელი <sub>j</sub> სართულზე;
6.# ადაპტირებული განაწილება:;
 
2. ექვივალენტური ჰორიზონტალური ძალის მიხედვით განაწილება:<br />
სართულზე მოქმედი ჰორიზონტალური ძალა ტოლია
:: S<sub>j</sub>=m<sub>j</sub>h<sub>j</sub><sup>k</sup>
 
სადაც h<sub>j</sub> არის მანძილი ფუძიდან <sub>j</sub>-ური სართულის დონემდე, k=1,როცა T<sub>i</sub>≤0.5წმ, და k=2, როცა T<sub>i</sub>≤2.5. მათ შორის მნიშვნელობები წრფივად იცვლება.
 
3. რეაქციის სპექტრით გაანგარიშებიდან მიღებული ძალების განაწილების მიხედვით: ჰორიზონტალური ძალების ვექტორი შ განისაზღვრება ნაგებობის წრფივი სპექტრული რეაქციის მეთოდით განსაზღვრული სართულის ძვრის ძალების მიხედვით, რომელშიც გათვალისწინებული უნდა იყოს ფორმების ის რაოდენობა, რომელიც უზრუნველყოფს მასების 90%-ის მონაწილეობას. ასეთი განაწილება გამოიყენება მაშინ, როცა ძირითადი პერიოდი აღემატება 2წმ. და მაღალი ფორმების გავლენა მნიშვნელოვანია
 
4. “თანაბარი” განაწილება:
 
სართულზე მოქმედი ჰორიზონტალური ძალა სართულის მასის ტოლია
 
:: S<sub>j</sub>=m<sub>j</sub>
 
სადაც, S<sub>j</sub> არის <sub>j</sub>-ურ სართულზე მოქმედი ძალა
 
5. მოდალური განაწილება:
[[ფაილი:Ciala2.jpg]]
 
სადაც, S<sub>j</sub> არის <sub>j</sub>-ურ სართულზე მოქმედი ჰორიზონტალური ძალა
 
m<sub>j</sub> არის <sub>j</sub>-ური სართულის მასა, φ<sub>j1</sub> არის ძირითადი ფორმის მდგენელი <sub>j</sub>-ურ სართულზე, ხოლო S არის ძვრის ძალა ფუძეში. ასეთი განაწილება გამოიყენება იმ შემთხვევაში, თუ ძირითად ფორმაში მთლიანი მასის 75%-ზე მეტი მონაწილეობს განსახილველი მიმართულებით. S-ის მნიშვნელობა თანდათანობით იზრდება ვიდრე გადაადგილება არ მიაღწევს მოცემული ზღვრული მდგომარეობის, ანუ ქცევის დონის შესაბამის საძიებო გადაადგილებას, ან გრძელდება კონსტრუქციის დანგრევამდე.
 
6. ადაპტირებული განაწილება:
 
ჰორიზონტალური დატვირთვის განაწილების სქემა იცვლება კონსტრუქციის გადაადგილების მოხაზულობის ცვლილების შესაბამისად.
Line 176 ⟶ 152:
უნარის მრუდი, ანუ კონსტრუქციის ჰორიზონტალური მზიდუნარიანობის მრუდი, წარმოადგენს დამოკიდებულებას კონსტრუქციის ჰორიზონტალურ გადაადგილებასა და ჰორიზონტალურ დატვირთვას შორის. ზოგადად, შეიძლება გამოყენებული იქნეს ნებისმიერ ძალასა და გადაადგილებას შორის დამოკიდებულება. ძირითადად გამოიყენება შენობის ფუძეში მოქმედ ძვრის ძალასა და სახურავის დონეზე მასების ცენტრის ე.წ. საკონტროლო წერტილის გადაადგილებას შორის დამოკიდებულება.
 
უნარის მრუდის ასაგებად პირველ რიგში უნდა შეიქმნას კონსტრუქციის მათემატიკური მოდელი, რომელშიც გარდა იმ მონაცემებისა, რომელიც საჭიროა კონსტრუქციის დრეკადი გაანგარიშებისთვის, გათვალისწინებული უნდა იქნეს არადრეკადი ქცევის წყაროები როგორც ფიზიკური არაწრფივობა, ასევე გეომეტრიული არაწრფივობა P-Δ ეფექტის სახით. მოცემული უნდა იქნეს ყველა ჰორიზონტალური დატვირთვის მზიდი ელემენტისთვის ძალა-დეფორმაციას შორის დამოკიდებულების გრაფიკები. წინასწარ, ვიდრე შეირჩევა კონსტრუქციის შემადგენელი ელემენტებისთვის დასაშვები კრიტერიუმები, საჭიროა მათი კლასიფიკაცია პირველად და მეორად სეისმურ ელემენტებად. ასევე უნდა მოხდეს ზემოქმედების კლასიფიკაციაც ძალით კონტროლირებად ან გადაადგილებით კონტროლირებად ზემოქმედებებად.
 
პირველად სეისმურ ელემენტებს წარმოადგენს კონსტრუქციის ჰორიზონტალური დატვირთვის მზიდი ელემენტები. მეორადი სეისმური ელემენტებია არამზიდი ელემენტები, რომლებიც შეიძლება მონაწილეობდეს ან არ მონაწილეობდეს კონსტრუქციის ჰორიზონტალურ მზიდუნარიანობაში.
Line 186 ⟶ 162:
[[ფაილი:Ciala3.jpg]]
 
ნახ.2. D ქცევის დონეების თანამიმდევრობა ტრადიციული Pushover-ით გაანგარიშებისას
საკონტროლო წერტილად შერჩეულია მასების ცენტრი შენობის სახურავის დონეზე. უნარის მრუდზე ყოველი წერტილის ჰორიზონტალური გადაადგილება პირდაპირ კავშირშია შენობის ქცევის დონეებთან.(ნახ.3).რამდენადაც ჰორიზონტალური ძალების განაწილება განსაზღვრავს კონსტრუქციაში მოქმედი ძალვებისა და დეფორმაციების ფარდობით სიდიდეებს, ხოლო ინერციული ძალების ექსტრემალური განაწილება დამოკიდებულია მიწისძვრის ინტენსიურობასა და კონსტრუქციის არაწრფივი რეაქციის ხარისხზე, კონსტრუქციის დენადობით გამოწვეული სიხისტის ცვლილებასთან ერთად იცვლება კონსტრუქციის დინამიკური მახასიათებლები და შესაბამისად ინერციული ძალების განაწილებაც, ამიტომ განიხილება ერთზე მეტი განაწილების სქემა, რათა მოიცვას საანგარიშო ზემოქმედებების დიაპაზონი, რომელსაც შეიძლებოდა ადგილი ჰქონოდა რეალური დინამიკური რეაქციის დროს.
Line 205 ⟶ 181:
 
[[ფაილი:Ciala5.jpg]]
 
4.უნარის მრუდის ორწრფივი წარმოდგენა
 
Line 284 ⟶ 261:
სადაც R და T<sub>e</sub> განმარტებულია ზემოთ. <br />
S<sub>a</sub> არის შენობის ეფექტური ძირითადი პერიოდისა და ჩაქრობის კოეფიციენტის შესაბმისი სპექტრული აჩქარება განსახილველი მიმართულებით, გამოხატული სიმძიმის ძალის აჩქარებაში – g-ში.
 
==არაწრფივი სტატიკური (Pushover) მეთოდების შეფასება==
===ა) უნარის სპექტრის მეთოდი (ATC-40/FEMA-440)===